In Nederland is de taskforce Nederland HPV Kankervrij actief om vaccinatie naar een hoger peil te brengen. Trekkers van de taskforce zijn gynaecologisch oncoloog dr. Heleen van Beekhuizen en patholoog prof.dr. Folkert van Kemenade van het Erasmus MC.
Seksueel contact
Van Beekhuizen: ‘HPV komt veel voor. De meeste mensen raken ooit besmet met HPV maar raken het ook weer snel kwijt. Een HPV-besmetting gebeurt via seksueel contact en blijft meestal onopgemerkt. Sommigen ruimen het virus niet zelf op. Dan kan het leiden tot kanker aan de penis, de anus, de vulva, de baarmoederhals en de keelholte.’
Van Kemenade vult aan: ‘Gelukkig is er een vaccin dat voor meer dan 90 procent beschermt tegen baarmoederhals- of anuskanker door HPV. In Nederland wordt het vaccin tegenwoordig aangeboden voor meisjes en jongens van 9 tot 10 jaar. Het vaccin is veilig: er zijn wereldwijd meer dan 200 miljoen vaccinaties gegeven zonder dat er ernstige bijwerkingen zijn opgetreden.’
Vaccinatiegraad
De HPV vaccinatiegraad in Nederland moet beter, stelt de taskforce. De WHO beveelt 90 procent deelname aan. Nederland haalt nu 63 procent. In 2022 en 2023 krijgen ook alle 12-18 jarigen die nog niet gevaccineerd zijn een oproep om zich alsnog te beschermen tegen HPV-kanker.
Van Beekhuizen: ‘Er gaat nog een inhaalcampagne volgen voor iedereen tussen de 18 en 26 jaar. Mensen die ouder zijn dan 26 jaar kunnen zich via de huisarts laten vaccineren maar moeten dit zelf betalen. Een vaccinatie kost ongeveer 400 euro. Vaccinatie van meisjes én jongens draagt ook bij aan de groepsimmuniteit.’
Screening
Vrouwen kunnen zichzelf beschermen tegen baarmoederhalskanker door mee te doen aan het bevolkingsonderzoek, ook als ze gevaccineerd zijn. Van Kemenade: ‘Hiermee spoor je voorstadia van baarmoederhalskanker op en kun je tijdig behandelen.’ Deze screening start op 30-jarige leeftijd.
Mannen die seks hebben met mannen kunnen gescreend worden op voorstadia van anuskanker. Voor alle andere vormen van HPV-gerelateerde kanker bestaat nog geen screening.’ Ook de deelname aan screening kan beter, stelt de taskforce. De WHO beveelt 70 procent aan. Van Beekhuizen: ‘In Nederland halen we dat net.’
‘Wij lopen achter met het bestrijden van HPV-kanker’
Van Kemenade: ‘Wij lopen achter met het bestrijden van HPV-kanker in Nederland vergeleken met landen zoals Australië en Engeland waar al veel langer genderneutraal gevaccineerd wordt. Ook qua screening doen zij het beter. De incidentie van baarmoederhalskanker is hier 6,9 per 100.000 vrouwen. In Australië 5,6. In Engeland is de incidentie 9,9.
In Denemarken is 85 procent van de vrouwen gedurende laatste 5 jaar gescreend en is 79 procent van de 15-jarige meisjes gevaccineerd. De leeftijds gestandaardiseerde incidentie van baarmoederhalskanker is daar 10,2 per 100.000. Nederland heeft nog relatief gunstige cijfers qua kankeraantallen in vergelijking met Denemarken en het Engeland. Maar we moeten niet verder achter gaan lopen.’
Meer informatie? Contact nederlandhpvkankervrij@erasmusmc.nl Lees ook het persbericht van de International Papillomavirus Society.
